!f istanbul günlüğü (iki)

ilk günlükte !f istanbul'daki otoriteye rahatsızlık veren figürler üzerine filmlerden bahsetmiştik. yine tesadüfi bir şekilde, ikinci bölüm (benim için de festivalin son dört günü) yaratıcılık üzerine gelişti sanki.

...

başka bir yazının konusu olacağı için "synecdoche, new york"u sadece ismen geçelim bu noktada. "lynch: behind the curtain" enteresan bir filmdi. tıpkı public enemy'de olduğu gibi sanatçının günlük işlerine, yaptığı önemsiz telefon görüşmeleri ve bize bir şey ifade etmeyen soyut konuşmaları yüzünden odağı dağılıyordu biraz. sanki kronolojik ilerleyecek gibi ilk dakikalarda onu etkilemiş olan "philadelphia" diye bir episod başlatıyorlar, ama onun gerisi gelmiyor. amatörce bir belgeseldi özetle. lynch'le ilgili etkileyici olan ise, nasıl çalıştığına dair ipuçları sunması. o inanılmaz filmleri nasıl ortamlarda çıkarttığını veya oyuncularla nasıl iletişim kurduğunu görmek güzeldi. etkileyici olan ise lynch'in kendisini filmine nasıl adadığını görmek. dekorda bir şeyi boyamak gerekirse onu da kendisi yapabiliyor, setin bir duvarını kırmak gerekiyorsa eline testereyi de o alıyor. inanılmazdı tek kelimeyle!

...

"sonic youth: uykusuz geceler" de amatörce çekilmişti, özellikle aradaki röportajlarda. ama bunu lise öğrencilerinin kotardığını düşünürsek affedilir bir durum. dahası, sonic youth'u sahnede görmek nefis bir şey. sahne enerjisini de gayet iyi yakalamışlar çocuklar.

...

"berlin calling" enteresandı. dans müzik-uyuşturucu ilişkisini içeriden yakalayıp çok iyi deşebilirdi, ama son derece dışarıdan ve yüzeysel bakmayı tercih etmişti. evet, dj icka'nın hayatına eğilmesi, onu anlamaya çalışması güzeldi, öyküsüyle de kendisini izletiyordu, ama neticede bir müzik filminin gerçek hayatla daha çok temas etmesini isterdim. daha çok müzik muhabbeti özetle. yine de belli bir seviyenin üzerinde, iyi bir filmdi, kabul ediyorum.

...

"okul çıkışı," amerikan liseleri ve ölümler konusuna eğilen bir filmdi. ama "elephant" gibi seri cinayet kısmından değil, ölüme şahit olmak, onu resmetmek gibi konuları kurcalayan, "haneke for a youtube generation" tadında bir işti. genç bir yönetmene göre oldukça olgun ve sakin bir yönetim vardı "okul çıkışı"nda ve çok da renkli olmayan senaryosunu tedirgin edici bir atmosferle gereğince kullanabiliyordu. bir ölünün arkasından nasıl bir film çekilir, bu konuda kafası karışık rob'ın, ama youtube'la büyümekte olan kendi kuşağının bunun üzerine pek de kafa yorduğu söylenemez. sadece küçük ekranda hareket görmek istiyor onlar. bu hareket de çoğu zaman seks ve şiddet oluyor.

"the wackness" da amerikan liselerinde bir gezinti, ama çok daha keyifli. lisenin bittiği, üniversiteye girilecek olan o yazı uyuşturucu satarak, aile problemleriyle uğraşarak ve milli olmak için çabalayarak geçiriyor. bir kısmında başarılı, bir kısmında başarısız oluyor ama cobain'in kendisini vurmasından sonraki yaz, yani 1994'ün ortalarında new york'u izlemek eğlenceli. gerçi shapiro grunge değil, rap dinliyor, ilan-ı aşk provasını da "sana aşığım, senin yanında boyz II men dinlemek falan istiyorum" cümleleriyle yapıyor. hala gülüyorum aklıma geldikçe.

shapiro'nun en yaratıcı olduğu an o, dolayısıyla genellemenin dışında, "yngve'yi seven adam"da stavanger'in liselileri de kendi grupları matthias rust band'in yaratıcılık problemleriyle uğraşıyorlar. asıl mesele ise tabii ki aşk. jarle iki kişiye birden aşık oluyor, kendisinden emin olmaya çalışıyor film boyunca. hani "berlin calling"in eksiği var demiştim ya, müziğe dokunma tarafında 'tam' bir film "yngve." "i wanna be adored"lar, "the one i love"lar, "ever fallen in love?"lar, "just like honey"ler eşliğinde geçiyor film. "ben de yapsam böyle yapardım" dedirten bir film, dedirten bir soundtrack. finalde çalan bir şarkı var ki, tüm filmi özetliyor, senaryonun ayaklarını yere bastırıp filme noktayı ideal bir şekilde koyuyor. spoiler olmaması açısından bunu kendime saklayacağım. neticede "wendy and lucy" ve "synecdoche, new york" ikilisinin ardından benim festivaldeki üçüncü favorimdi "yngve'yi seven adam." denk gelirseniz kaçırmayın. özellikle müziğe bulanmış gençlik filmlerini sevenlerdenseniz.

festival böyle bitti. emeği geçenlere selam olsun. büyük ölçüde boş salonlar düşündürücü de olsa, "bu da ne be?" deyip ofladığım tek bir filme bile denk gelmemiş olmak (18 film içinde böyle bir oran tutturmak pek yaşadığım bir şey değildir) sevindiriciydi. artık nisan ayını beklemeye başlayabiliriz sanırım.